Związek Lękowo-Unikający – Dary Każdego z Was

Picture of Jarek Lis

Jarek Lis

Czy marzysz o spotkaniu kogoś, kto będzie rozumiał Cię dokładnie tak jak potrzebujesz? Kogoś przy kim możesz poczuć się kochana tak bardzo i tak bezpiecznie i z taką siłą jaką potrzebujesz? A może potrzebujesz kogoś, przy kim możesz poczuć się na tyle pewnie, kto będzie Twoją ostoją i komu w końcu możesz zaufać? Po prostu nie musieć obawiać się, że zaraz coś wybuchnie, że będziesz musieć się szybko ewakuować, albo że przytłoczy Cię tak ogromnym nadmiarem swoich emocji, że tego nie wytrzymasz i się gdzieś zagubisz?

Podziel się z przyjaciółmi:

Facebook
Pinterest
Twitter
WhatsApp
Telegram

Czy marzysz o spotkaniu kogoś, kto będzie rozumiał Cię dokładnie tak jak potrzebujesz?

Kogoś przy kim możesz poczuć się kochana tak bardzo i tak bezpiecznie i z taką siłą jaką potrzebujesz?

A może potrzebujesz kogoś, przy kim możesz poczuć się na tyle pewnie, kto będzie Twoją ostoją i komu w końcu możesz zaufać? Po prostu nie musieć obawiać się, że zaraz coś wybuchnie, że będziesz musieć się szybko ewakuować, albo że przytłoczy Cię tak ogromnym nadmiarem swoich emocji, że tego nie wytrzymasz i się gdzieś zagubisz?

Kogoś kto będzie Ciebie doceniać za wszystko co dobre jak i będzie szanować wszystko co przynosisz a nie jesteś w pełni z tego dumna/dumny?

 

Brzmi jak bajka? Wcale nie musi tak być.

Czy wiesz, że ponad połowa młodych osób raportuje, że nie mieli wystarczających kontaktów w dzieciństwie? Kontaktów, które pokazały by im, że miłość jest możliwa i że nie trzeba obawiać się opuszczenia, albo mieli doświadczenia, że nikt o nich nie dbał wystarczająco czy musieli zająć się emocjami rodzica w sposób, którzy przerastał ich możliwości w dzieciństwie.

Te główne doświadczenia zostały nazwane lękowym i unikającym stylem przywiązania.

W skrócie osoby o lękowym stylu przywiązania obawiają się, że zostaną opuszczone często z powodu bycia niewystarczającymi. 

Osoby unikające dbają o swoją wolność i starają się nie zostać uwięzione w niejasnej i zniewalającej, chaotycznej relacji.

Te dwa style przywiązania często tworzą ze sobą bardzo wybuchową mieszankę zwaną związkiem lękowo-unikowym.

Związki te po pewnym czasie stają się bardzo chaotyczne i niezwykle bolesne w następujących po sobie fazach zbliżania i oddalania.

Obie osoby zatopione w relacji nie zdają sobie sprawy, że mogą stworzyć między sobą wspaniałą relację, jeśli tylko wykorzystają odpowiednio nadarzającą się okazję między nimi.

Jeśli wykorzystają magnetyczność ich relacji do tego aby naprawić to co nie działa i przemienić relację w coś przepięknego.

Każda z osób niesie w sobie elementy, które druga osoba potrzebuje, aby pożegnać destrukcyjne mechanizmy które zapewne w tej chwili targają Waszą relacją.

Na temat poszczególnych stylów przywiązania pisałem w innych artykułach na tej stronie. I chciałbym odesłać Ciebie na stronę gdzie możesz się z nimi zapoznać.

Tutaj chciałbym napisać o pewnej destrukcyjnej kombinacji która zachodzi między wami oraz o sposobie jego przemiany w harmonijny wspólny taniec.

Chciałbym tutaj wspomnieć o hormonach, których brakuje w Twoim życiu oraz pokazać jak możesz je sobie dostarczyć wykorzystując obecną relację w której jesteś.

**Dopamina** – hormon przyjemności powstający przy różnego rodzaju przyjemnościach. Jest to bardzo silny hormon, który dosyć szybko wygasa. Dlatego kiedy przeglądasz strony internetowe, tak szybko się nudzisz i poszukujesz nowej treści – dopamina.

**Serotonina** – to hormon szczęścia, wpływa na samopoczucie zadowolenie z życia, poczucie bycia usatysfakcjonowanym. 

**Wazopresyna** – hormon wydzielający się podczas drużynowego zakańczania wyzwań – mocno wykorzystywany w wojsku i podczas budowania zespołów ludzkich. 

**Oksytocyna** – wspólne działanie, dawanie, dotyk, przytulanie, robienie coś dla kogoś z dobroci serca, poczucie, że jest się dla kogoś, otrzymywanie oksytocyny w wyniku dawania z serca. Inaczej niż współuzależnienie.

współuzależnienie – potrzeba bycia potrzebnym dla kogoś, ktoś mnie potrzebuje inaczej czuję się niepotrzebny, moje życie nie ma sensu.

Poniżej przedstawię pewne zalety każdego ze stylów przywiązania oraz dary, które każdy styl może przekazać drugiemu stylowi, kiedy wytworzą się odpowiednie warunki w Waszej relacji.

Chcę także zaznaczyć, że żaden ze stylów nie jest gorszy od innego. Każdy z nich ma swoje wyzwania i swoje mocne i słabe strony. Niektóre są łatwiejsze w dostrzeżeniu a niektóre trudniejsze. Większość z nich można zmienić jeśli się będzie chciało podjąć takie działanie. Do czego gorąco zachęcam.

Oksytocyna a dopamina

W relacji czy związku, aby była trwała i wytrzymała na przeciwności losu, potrzebna jest duża dawka oksytocyny. Jest to także hormon, który zwiększa ochotę na seks u kobiet, dużo się go wytwarza w trakcie przytulania, pieszczot i … rozmów. Zazwyczaj też aby były pieszczoty a następnie seks – najpierw musi zaistnieć rozmowa.

Można też pójść na skróty 😉 – w przypadku początkowej znajomości, gdzie ilość “dopaminy nowości” jest duża, wtedy jest łatwiej inicjować zbliżenie. Jednakże kiedy dopamina zaczyna się wyczerpywać po okresie około 6-ciu miesięcy do 2 lat, wtedy warto mieć już zbudowane mechanizmy wytwarzania oksytocyny, aby nie spadała ochota na seks.

Osoby mające unikający styl przywiązania nie “rozumieją” tego, dlatego, że ich system jest zalany kortyzolem – hormonem stresu, który blokuje przyjmowanie oksytocyny. Zazwyczaj zaczyna się to dziać bardzo wcześnie w życiu człowieka, co powoduje, że unikające osoby prawdopodobnie nie doświadczyły tego nigdy w swoim życiu. 

Jako jedno z głównych doświadczeń kształtujących życie osoby o stylu unikającym jest brak zaufania do otoczenia. Postrzegają siebie pozytywnie, a otoczenie negatywnie. Stąd niemożność zaufania na odpowiednim poziomie aby wytworzył się odpowiedni poziom oksytocyny.

Oksytocynę można otrzymać  w formie uznania/akceptacji ze strony rodzica (jak się jest dzieckiem) albo od mentora. Ważne jest aby dostać akceptację w formie bezwarunkowej miłości. Jeśli ktoś doświadczał akceptacji tylko za coś co robił, nie otrzymał nigdy tego poczucia, że zrobił coś dobrze “po prostu” z własnej dobroci/życzliwości. Nie stworzyły się odpowiednie warunki aby wytworzyła się oksytocyna na odpowiednim poziomie.

Osoby mające lękowy styl przywiązania, rozumieją życzliwość, czy uprzejmość w trochę inny sposób niż unikający. Wiedzą co to znaczy otrzymać życzliwość w bezwarunkowy sposób – wtedy kiedy wytwarzana jest oksytocyna. Dla osób ze stylem unikającym otrzymywanie takiej uprzejmości, czy życzliwości zazwyczaj jest związane z jakimś ukrytym haczykiem.

Czy często odczuwasz wypalenie i potrzebę regeneracji w samotności, która daje ci poczucie bezpieczeństwa, ale zajmuje to wiele dni albo godzin?

Lękowe osoby znają sposób na dużo szybsze odzyskiwanie sił, kiedy osoba relaksuje się w obecności kogoś komu ufa. To dzięki właśnie tym hormonom i tworzonemu przez nie poczuciu bezpieczeństwa. Mogą odzyskiwać energię szybciej.

Stres jako motywator - zasób stylu unikającego

Z drugiej strony, jako osoba unikająca, wiesz jak wykorzystać stres jako motywator do działania, coś czego nie rozumieją osoby lękowe. Dla osób lękowych stres często jest blokujący i może przerodzić się w cierpienie. Umiejętność wykorzystania stresu, którą posiadasz pozwala Ci osiągać więcej w życiu, dodaje Ci paliwa. Dla lękowych stres jest tak przerażający, że uniemożliwia działanie i często odczuwają go jako zagrożenie śmiercią.

Umiejętne wykorzystanie stresu i dopaminy pozwala osobom unikającym pracować wiele dni pod rząd. Kiedy jest stosowane nieumiejętnie to wypala ich zasoby i muszą się regenerować. To wtedy może pojawiać się potrzeba wycofania i odzyskania wewnętrznego spokoju.

Kiedy stres jest limitowany i wspierany dopaminowymi zastrzykami, wtedy pozwala na dłuższe zrywy, które tak nie wyczerpują. 

Samotność nie zabija - zasób stylu unikającego

Inną umiejętnością, którą posiadają unikające osoby, jest zrozumienie, że samotność nie zabija. Coś czego lękowe osoby starają się uniknąć za wszelką cenę. Przebywanie w samotności powoduje u osób z lękowym stylem przywiązania rozkręcanie się różnych negatywnych myśli i obawę, że nikt nie przyjdzie i im nie pomoże. (Unikające osoby wiedzą, że sobie same poradzą i nie muszą na nikogo liczyć, wręcz się tego mogą obawiać.) 

Lękowe osoby czerpią satysfakcję z czynności wykonywanych w grupach, to im dostarcza oksytocyny i wazopresyny. Co zwiększa poczucie bezpieczeństwa i wspólnoty w grupach.

Ta różnorodność może pomóc każdej osobie nauczyć się od siebie czegoś – że strach nie musi oznaczać śmierci, a odpowiednim ludziom można zaufać i można się nauczyć odpowiednich umiejętności rozpoznawania komu można ufać a komu nie można.

Umiejętność stworzenia granic - zasób stylu unikającego

Unikające osoby potrafią zastosować pewną granicę, która pozwala im zachować swoje zasoby. Jednakże często nie potrafią zakomunikować tego w sposób łatwy do przyjęcia.

Lękowe osoby często dają za dużo co powoduje u nich wypalenie. Także często nie potrafią zakomunikować swoich granic z obawy przed odrzuceniem, co jest przyczyną nieumiejętności odmawiania.

Obie strony mogą się od siebie nauczyć lepszego zarządzania granicami i komunikowania swoich potrzeb, w sposób, który pozwoli dawać sobie na wzajem to czego potrzebują z miłością zamiast gorzkich słów odpychania czy odrzucania.

Umiejętność zachowania odpowiednich granic zwiększa poczucie szacunku do siebie i pozwala odzyskać poczucie własnej wartości. Tego mogą się uczyć osoby lękowe od unikających. Szacunek do siebie i umiejętność pożegnania osób, które nie szanują mnie i moich granic jest bardzo ważną umiejętnością, którą umieją osoby unikające i mogą tego nauczyć się osoby lękowe. Ważne jest aby obie strony umiały komunikować to w sposób bezpieczny dla otoczenia.

Przeważnie kuleje komunikacja

Pomoc w nauczeniu odpowiedniej komunikacji pomiędzy partnerami jest moją specjalnością.

Pomoc w bezpiecznym wyartykułowaniu potrzeb, aby w jasny sposób były zrozumiałe dla osoby unikającej, często powoduje ulgę u osoby unikającej.

Zobaczenie, że mogę wyrazić swoje potrzeby i nikt mnie z tego powodu nie odrzuci, daje osobie lękowej także więcej spokoju i zmniejsza ciśnienie następnych potrzeb, które zaczynają brzmieć bezpieczniej dla osoby unikającej.

Osoba unikająca może dowiedzieć się co potrzebuje osoba lękowa i nie musi zgadywać (nie musi kręcić filmów, które powodują chęć odsunięcia)

Osoba unikająca, także może nauczyć się mówić o swoich potrzebach, aby osoba lękowa mogła je zaspokoić z płynącej miłości, a nie z transakcji wiązanej, której tak bardzo osoby unikające nie lubią.

Dzielenie się potrzebami jest ważne dla relacji. Umiejętne ich usłyszenie jest za to potrzebą obu stron aby nie odbierać informacji jako krytyki drugiej osoby.

Czasami obie osoby nie będą chciały zaspokoić potrzeb drugiej osoby, co też jest rzeczą normalną. Mówienie NIE, jest ważnym elementem, który pozwala pogłębiać ciekawość co stoi za NIE.

Jakiej rzeczy ktoś mówi TAK, kiedy odpowiada NIE.

Miłość, której nie było - zasób stylu lękowego

Przeważnie dostępne tylko u osób ze stylem lękowym lub bezpiecznym, dostęp do emocji i miłości, której normalnie styl unikający nie doświadczył w swoim życiu. Głębia i potęga na zupełnie innym poziomie niż początkowe zakochanie pierwszej fazy związku.

Zbudowane na doświadczeniu i zaufaniu, pogłębione latami wspólnego życia, coś o czym mówią filmy i książki, trudne do uzyskania przy krótszych relacjach. Niezwykłe doświadczenie.

Wymaga czasu aby się utworzyć i zaufania aby wytrwać.

Osobisty PowerBank - zasób stylu lękowego

Osoby z lękowym stylem przywiązania mogą stać się powerbankiem dla osób unikających, kiedy dopada Cię stres i wyczerpanie. Uwielbiają to robić, one czerpią energię z dawania energii, z bliskości, z dotyku. 

“ale miałem stresujący dzień – stres ! – cały chodzę wewnętrznie1”

Chodź pomogę Ci się zrelaksować, może chcesz położyć głowę na moich kolanach? Może chcesz opowiedzieć co cię wkurzyło? Może chcesz obejrzeć razem twój ulubiony program? Może chcesz coś zjeść? – ugotuję coś dla Ciebie. Może chcesz poprzytulać się na tarasie i porozmawiać?

Początkowo może to się wydawać bardzo podejrzane dla osób ze stylem unikającym i mogą się zastanawiać gdzie jest haczyk i w jaki sposób będą musiały za to zapłacić. Ale gdy oksytocyna płynie w relacji, osoby lękowe karmią się niezobowiązującym byciem z drugą osobą. Potrafią wysłuchać bez dawania rad, co dodatkowo zwiększa poczucie wspólnego rozwiązywania problemów ( wydziela się hormon wazopresyna )

Kiedy osobie z unikającym stylem przywiązania zmniejszy się poziom kortyzolu, to odblokują się receptory oksytocyny, co dodatkowo zmniejszy poziom stresu.

Czy możesz wyobrazić sobie, że zamiast zamykania się na dni albo tygodnie w odosobnieniu, aby naładować baterie, możesz to zrobić w ciągu kilku godzin? Jeśli tylko nauczysz się otrzymywać miłość od drugiej osoby.  A dodatkowo ta druga osoba będzie się cieszyć z tego, że może Ci w ten sposób ofiarować swoją miłość, bez ukrytych dodatkowych kosztów?

Czy możesz sobie wyobrazić, że osoba z którą jesteś będzie z tej możliwości pomocy Tobie, przeszczęśliwa? Że może dzielić się miłością i czuć, że jest potrzebna, co obdaruje ją Twoją miłością? Będzie czerpać siły życiowe i rozkwitać mogąc obdarowywać Cię swoją obecnością i pomagać Ci zregenerować się przed kolejnym stojącym przed Tobą wyzwaniem?

To jest coś co możesz otrzymać, coś czego prawdopodobnie nigdy w życiu nie doświadczyłeś na dłuższą skalę. Możliwe, że nie jesteś nawet w stanie sobie wyobrazić jak wspaniałe to jest uczucie.

Dużo zależy od komunikacji - wyzwanie dla każdego

Będziecie mogli się lepiej zrozumieć, jeśli pozwolisz sobie na podzielenie się swoimi rozterkami. Osoba lękowa będzie w niebo wzięta mogąc lepiej zrozumieć Twoje życie i reakcje. Poczuje się pewniej z Tobą w waszej relacji i może zmniejszyć natężenie swoich próśb o dawanie dowodów, że między wami wszystko jest okej.

Jeśli tylko będziesz potrafić się otworzyć z zaufaniem, że nie będzie to wykorzystane przeciwko Tobie. Co może wymagać Twojej wewnętrznej pracy. A dla osoby lękowej będzie potrzebna praca aby w złych momentach, nie ranić Ciebie poprzez wykorzystywanie wiedzy o Tobie przeciwko Tobie.

Kiedy zaczniesz się współdzielić Twoim życiem, Twój poziom stresu zacznie spadać. Zobaczysz siłę współdzielenia się, które odblokowuje dodatkowe pomysły, tylko dzięki temu, że wypowiesz je na głos w czyjejś obecności.

Twoje otwarcie się spowoduje, że druga osoba poczuje się bezpieczniej w waszej relacji i bardziej kochana przez Ciebie.

Niezrozumiałe? I dlatego ważne aby o tym wiedzieć.

Szczerość a nie przysługi - ważne dla unikającego

Unikająca osoba może nauczyć lękową, że zaspokajanie moich potrzeb nie spowoduje, że zostanę przy Tobie. Bycie szczerą osobą szczerą i nie trzymającą swoich potrzeb w tajemnicy jest tym co pozwoli mi być z tobą bez obaw. Dzięki temu osoba lękowa może dostrzec, że to ich charakter i ich działania powodują kto z nimi chce być bliżej a nie przywiązywanie do siebie osób poprzez dług przysług. To może pozwolić im zrzucić lęk odrzucenia, kiedy poczują, że robią to co jest zgodne z ich wartościami i że znajdą się osoby, które to docenią oraz takie, dla których to nie będzie miało wartości i one odejdą. Nie można być zupą pomidorową dla wszystkich. Jedna z największych lekcji dla osób lękowych.

Oparcie w czasie sztormów

Podczas stresujących chwil, osoba unikająca może stać się kotwicą i bezpieczną przystanią dla osób lękowych, ich oparciem i schronieniem w czasie burzy. Zakładając, że osoba lękowa będzie starać się rozwijać swoje umiejętności samo uspakajania, tak aby nie przytłaczać osoby unikającej.

Osoba unikająca może rozwijać swoje umiejętności w tolerowaniu emocjonalności osób lękowych, aby ich to wyzwanie nie przerastało, ani nie drenowało ich energii. To jest także element, nad którym może pracować osoba unikająca. Umiejętność pomieszczenia zwiększonych ilości emocji, bez poczucia przytłoczenia lub wypalenia.

Osoby z unikającym stylem przywiązania potrafią sobie znakomicie radzić w stresujących sytuacjach, które są dla nich wyzwalaczem nowych pokładów energii. Potrafią stawić się przy łóżku chorej osoby i wspierać ją w momencie kryzysu, wykorzystując swoje umiejętności czerpania energii w stresie. Jednocześnie potrzebują poszerzać swoją tolerancję dla innych osób, które tych umiejętności nie posiadają.

Jeżeli chcecie wspólnie dotrzeć do tego miejsca gdzie roztoczycie wokół siebie przestrzeń szacunku, miłości i wspierania siebie na wzajem, to pierwsze kroki potrzebuje zrobić osoba ze stylem lękowym.

Osoba ze stylem unikającym także potrzebuje zgłębić swoje mroczne zakamarki, do których wolałaby w życiu nie zaglądać, po to aby móc skorzystać z darów wnoszonych przez osobę ze stylem lękowym.

Potencjał do zmiany

Kiedy oboje zaczniecie pracować ze swoimi niepokojami czy troskami wtedy będziecie mogli poczuć coś głębszego niż tylko powierzchowne, choć niezwykle porywające początkowe stadia relacji, które kończą się gwałtownie lub będziecie mogli w końcu pozostawić huśtawkę emocji i oddalenia. Kiedy wasze zaufanie wzrośnie i pozwoli Wam dzielić się najskrytszymi myślami i otwarcie mówić o swoich potrzebach

Unikająca osoba potrzebuje popracować z bardzo dużym wyzwaniem związanym z utratą zaufania i potrzebą polegania tylko na sobie, aby zacząć dostrzegać, że są osoby, które nie chcą ich wykorzystywać, tylko chcą być z nimi dlatego, że je kochają.

Wszystko to potrzebuje Waszych umiejętności aby ze sobą otwarcie rozmawiać i wyjaśniać nieścisłości, które mogą powstać w komunikacji. To jest element, który będzie możliwy dopiero, kiedy oboje będziecie w stanie nie uruchamiać swoich największych reakcji. W innym przypadku będą to umiejętności, których nie będziecie w stanie wykorzystać w waszej relacji.

Jest to wspaniałe obserwować kiedy oboje poczujecie zaufanie do siebie i wdzięczność, że odważyliście się rozpocząć tę podróż ku sobie. Nie będzie to prosta droga, ale jest warta każdego kroku jaki na niej postawicie.

Przeczytaj inne artykuły

Unikający Styl Przywiązania – Jak Kochać Kogoś z Lękowym Stylem

Czy jesteś w relacji, w której masz wrażenie, że ciągle proszą Cię o zapewnienie, że ich kochasz? Że Tobie na nich zależy? Ilość emocji w waszej relacji Cię przytłacza? Osoby ze stylem lękowym mają pewne potrzeby, które może być Ci ciężko zaspokoić. Sprawdź jak możesz okazać miłość osobie lękowej oraz co potrzebuje zaopiekować osoba lękowa.

Czytaj dalej